Diagnoza językowa
Wybierając dostawcę usług językowych ważne jest, aby zbadać parę kwestii istotnych dla sprawnego przebiegu całej współpracy. Zanim zdecydujemy się na konkretny podmiot, musimy znaleźć odpowiedź na wiele pytań. O tym, jakie pytania warto zadać potencjalnemu kandydatowi, pisaliśmy w jednym z poprzednich artykułów.
W tym wpisie skupimy się na omówieniu diagnozy językowej wraz z badaniem potrzeb słuchacza.
Czym jest diagnoza językowa?
Diagnoza językowa, czyli sprawdzenie, na jakim poziomie języka jest słuchacz, jest jednym z podstawowych i niezbędnych elementów, od którego zaczyna się każdy porządnie prowadzony kurs. Szkoła i lektor pracujący z danym słuchaczem muszą wiedzieć, z jakiego poziomu startuje uczeń. Jest to informacja kluczowa do ustalenia różnych elementów procesu nauki, przede wszystkim zaś do przypisania słuchacza do odpowiedniej grupy lub poziomu językowego w przypadku zajęć indywidualnych.
Jakie informacje daje diagnoza i co pozwala zrobić?
Ale dobrze i kompleksowo przeprowadzona diagnoza oraz badanie potrzeb potrafią udzielić odpowiedzi na znacznie więcej pytań, które pozwalają faktycznie dopasować kurs pod potrzeby i możliwości danego słuchacza, a także odpowiedzieć na potrzeby kierującego go pracodawcy. W trakcie takiego kompleksowo przeprowadzonego badania potrafimy zdobyć dane aby:
- dobrać odpowiedniego lektora do potrzeb / wymagań ucznia - najprostszym rozróżnieniem jest lektor polski lub native speaker, ale pamiętajmy, że lektorzy również mają swoje osobowości i specjalizacje, i lepsze poznanie ucznia na początku pozwala na lepszy dobór również pod tym kątem;
- dobrać materiały i metody nauczania - choć pewne zasady uczenia są niezmienne, to wiele osób posiada własne preferencje indywidualne i ich poznanie pozwala brać je pod uwagę w procesie planowania i realizacji nauki z danym uczniem;
- określić mocne i słabsze strony języka danej osoby - kompleksowa diagnoza pozwala zobaczyć, w jakim miejscu jest aktualnie słuchacz, udzielić mu na ten temat informacji zwrotnej i zarysować ogólny plan działania, aby słuchacz mógł wejść na kolejny poziom umiejętności;
- określić, jak długo może zająć osiągnięcie wymaganego poziomu kompetencji językowych - uczeń, oprócz poziomu startowego, zwykle określa poziom docelowy i często chce wiedzieć, ile czasu może mu zająć dotarcie do takiego poziomu. Mając więcej informacji na temat różnych kompetencji językowych możemy ten czas precyzyjniej określić;
- pomaga monitorować postępy - mając dobrze określony stan wyjściowy możemy z większą łatwością sprawdzać postępy w trakcie nauki
- wspomaga motywowanie - poprzez rozmowę ze słuchaczem często jesteśmy w stanie dowiedzieć się więcej na temat jego motywacji oraz uspokoić różne obawy i niepokoje związane z aktualnym poziomem języka. Osoby dorosłe często błędnie szacują poziom swoich umiejętności oraz wysiłek potrzebny do wejścia na kolejny; rozmowa z uczniem pozwala na rozwianie różnych wątpliwości dotyczących procesu nauki, a tym samym wpływa pozytywnie na motywację
- umożliwia wczesne wykrycie trudności - diagnoza językowa może pomóc zidentyfikować ewentualne trudności ucznia w nauce języka na wczesnym etapie. Dzięki temu możliwe jest wdrożenie odpowiednich interwencji i dodatkowego wsparcia, aby przeciwdziałać ewentualnym problemom i umożliwić lepszy postęp.
Jakie korzyści daje diagnoza firmie zlecającej?
Powyższe elementy są istotne z punktu widzenia szkoły językowej i ucznia, ale nie zapominajmy, że dla firmy zlecającej szkolenia dobrze przeprowadzona diagnoza językowa niesie również wiele korzyści oraz eliminuje typowe kłopoty i ogranicza ryzyka:
- dobrze przeprowadzona diagnoza i dobór do właściwej grupy oszczędza czas i pieniądze - uczeń zaczyna naukę od właściwego poziomu języka i może gładko zmierzać w kierunku swoich celów
- dobrze dobrany lektor pozwala na osiąganie szybszych i bardziej widocznych efektów nauki
- dobrze dobrana grupa i lektor również wpływa na lepszą motywację uczącego się oraz uprzyjemnia cały proces (co ma wpływ na efekty)
- dobrze dobrana grupa i lektor znacząco zmniejsza ryzyko rezygnacji z zajęć lub prośbę o zmianę lektora czy grupy, co oczywiście wiąże się z dodatkowymi kosztami
- sprawnie dobrane materiały i metody również ułatwiają i przyspieszają naukę
- dobrze sprecyzowane cele nauki również przyspieszają i ułatwiają cały proces oraz wpływają pozytywnie na motywację uczniów, co przenosi się na efekty
- a wszystko powyższe wpływa na lepszą ocenę całego procesu organizacji zajęć i kształcenia językowego przez pracowników, co znajduje bezpośrednie przełożenie na wizerunek marki pracodawcy.
Jak diagnoza NIE powinna wyglądać?
Mamy nadzieję, że przekonaliśmy już, dlaczego dobrze przeprowadzona diagnoza jest istotna. Teraz zastanówmy się, jak powinna taka diagnoza wyglądać?
Nie wdając się zbytnio w szczegóły techniczne, powiedzmy, że w trakcie diagnozy powinniśmy uzyskać wystarczająco zróżnicowaną próbkę językową, aby móc określić poziom umiejętności dla różnych obszarów. Dlatego powinniśmy sprawdzać poziom znajomości słownictwa ogólnego, branżowego oraz funkcjonalnego ale również posługiwanie się określonymi strukturami gramatycznymi. Istotne jest również sprawdzenie umiejętności mówienia, wymowy czy rozumienia ze słuchu. Ideałem byłoby sprawdzenie również umiejętności pisania oraz czytania, ale często jest to albo niewykonalne z powodów ograniczeń czasowych, albo zbyteczne - w większości sprawdzamy czytanie i pisanie poprzez rozwiązywanie testu, zaś rozumienie ze słuchu poprzez rozmowę.
Przechodząc zatem do meritum, powiedzmy najpierw, jak NIE powinna wyglądać diagnoza:
- nie powinien to być sam test wyboru - wyniki takiego testu można bardzo łatwo zafałszować; różne próby empiryczne pokazują, że losowo “strzelając” w odpowiedzi można uzyskać około 25% odpowiedzi poprawnych, co oczywiście nie znaczy, że słuchacz jest na takim poziomie znajomości języka
- test nie powinien sprawdzać tylko jednego obszaru umiejętności (np tylko słownictwa lub tylko gramatyki)
- test nie powinien składać się tylko z dobrze znanych i osłuchanych tematów, typu czym się zajmujesz lub jak spędzasz czas wolny
- test nie powinien - ze względów praktycznych - być też zbyt długi
Jak powinna wyglądać diagnoza oraz badanie potrzeb?
Jak zatem POWINIEN wyglądać test diagnostyczny?
Dobrą praktyką jest podzielić go na dwie części - pisemną, składającą się z testu badającego zarówno znajomość słownictwa jak i gramatyki, oraz ustną - gdzie będziemy mogli ocenić pozostałe umiejętności, oraz zweryfikować wynik testu pisemnego.
Zaznaczmy, że test pisemny powinien mieć zróżnicowane typy zadań, nie tylko jak już wspominaliśmy zadania typu wybierz poprawną odpowiedź. W dobie zajęć online oraz dostępu do różnych aplikacji naprawdę łatwo jest przygotować test, w którym można umieścić również pytania na rozumienie ze słuchu czy wpisanie krótkiej odpowiedzi własnej. Test taki powinien również mieć gradację pytań, począwszy od łatwych i znanych, poprzez trudniejsze, aż do pytania z najwyższego poziomu językowego, tak, aby próbka językowa była reprezentatywna dla wszystkich poziomów językowych.
Jeśli chodzi o samo zbadanie potrzeb językowych, wybrana metoda zależy od naszych preferencji oraz możliwości - może to być na przykład arkusz do wypełnienia online z pytaniami o preferencje i wcześniejsze doświadczenia z językiem, ale może to być również rozmowa ze słuchaczem. Należy pamiętać, że w trakcie rozmowy zawsze możemy zadać pytania dodatkowe i doprecyzować pewne kwestie, które czasem trudno jest uchwycić słowem pisanym. Tym niemniej arkusz również ma swoje zalety, jak choćby ta, że można go uzupełnić w dowolnej chwili oraz zastanowić się nad odpowiedziami trochę dłużej, jeśli ktoś ma taką potrzebę.
Oferta Prolang
A jeśli chcą się Państwo przekonać, w jaki sposób Prolang przeprowadza testy diagnostyczne, oraz bada potrzeby językowe naszych słuchaczy, zapraszamy do kontaktu. Poniżej zamieszczamy też linki do naszych testów online:
Jesteśmy też w stanie przygotować i przeprowadzić testy z każdego innego języka, którego nauka może Państwa interesować.
O autorce:
