Bajki i storytelling zamiast nudnych lekcji!
Jak wykorzystywać bajki na zajęciach języka obcego?
Co trzeba zrobić, aby chęć nauki języka obcego nie słabła, tylko wzrastała? Motywacja jest podstawą wszelkiej ludzkiej aktywności, w tym uczenia się. Poszukiwanie nowych sposobów stymulowania aktywności edukacyjnej uczniów prowadzi do zupełnie nieoczekiwanych metod nauczania, z których jedną może być bajka edukacyjno-poznawcza. W tym artykule opowiemy, jak wykorzystać stare dobre bajki na zajęciach z języka obcego, również na zajęciach z osobami dorosłymi!
Bajka dobrym motywatorem
Nierzadko zdarza się, że lektorzy języków obcych traktują bajki jedynie jako materiał uzupełniający oraz przeznaczone raczej dla młodszych odbiorców. Bajki są jednak wyjątkowo cennym źródłem w nauczaniu. Niewielkiej długości, z humorem, są bogatym materiałem językowym. Bajki są źródłem słownictwa, gramatyki i składni, przydatnym w nauce każdego ucznia.
Empatia wobec bohaterów, zainteresowanie fabułą i zapadające w pamięć obrazy pomagają uczniom w każdym wieku i na każdym poziomie językowym szybciej i łatwiej przyswoić trudny materiał gramatyczny. A krótki czas trwania opowieści utrzymuje zainteresowanie słuchaczy aż do jej szczęśliwego zakończenia.
Korzystanie z bajek na lekcjach angażuje nawet słabszych uczniów, którzy z przyjemnością uczestniczą w lekcji bez obawy o popełnienie błędów. Bajka pobudza ciekawość uczniów. Ta ciekawość z kolei staje się potężnym motywatorem do nauki i sprawia, że proces uczenia się jest znacznie łatwiejszy.
Bajka może być podstawą lekcji
Bajka daje łatwy wgląd w rzeczywiste zjawiska oraz może przekazywać uczniom informacje w prosty, wizualny sposób. Dialogi w bajkach zapewniają niezbędną powtarzalność materiału językowego, co osiąga się dzięki fabularnej strukturze bajki. Niezaprzeczalnymi zaletami bajek są ich autentyczność, bogactwo informacyjne, koncentracja środków językowych, oraz dobry i emocjonalny wpływ na uczniów. Dlatego bajka, ze względu na swoje specyficzne cechy, może stanowić podstawę treści lekcji.
Storytelling - metoda sukcesu w biznesie
Należy zauważyć, że opowiadanie historii na zajęciach z języka obcego z ciągłym zadawaniem pytań słuchaczowi, jest metodą pracy nastawioną raczej na dorosłego ucznia, który z reguły ma własne zdanie „na temat”.
Metoda storytellingu, która jest obecnie szeroko stosowana w świecie biznesu, jest idealna dla grup skoncentrowanych na nauce języka biznesowego. Wybierając odpowiednią historię, można omówić różne tematy, od zarządzania personelem po promocję produktu. Akt komunikacji podczas takiej lekcji stworzy sytuację sukcesu dla uczniów, co z kolei wygeneruje pozytywne emocje związane z tematem i dalszą motywację do innych działań na lekcjach języka obcego.
Bajki - jak pracować z tekstem?
Przez większość czasu na lekcjach językowych uczniowie słuchają lub oglądają teksty. Wiodące pytania, które są istotne dla tematu, mogą pomóc pobudzić zainteresowanie zadaniem opartym na tekście. Można pokazać ilustracje związane z historią i zapytać uczniów o ich skojarzenia, gdy patrzą na konkretny obraz. Celem takich wiodących pytań nie jest sprawdzenie zrozumienia tego, co się przeczytało, tylko wskazanie kluczowych momentów w tekście.
Najważniejszym pytaniem jest jednak „Czy podobała ci się ta historia?”. Dając możliwość wypowiedzenia się, lektor podsyca motywację do nauki języka. W lekkiej, przyjaznej atmosferze uczniowie mogą swobodnie i z entuzjazmem dyskutować na zaproponowany temat. W tym przypadku bajki oferują szeroki zakres tematów do dyskusji, rozwijając w ten sposób umiejętności mówienia.
Jakie zadania można wymyślić dla bajki?
Nie bez powodu autentyczne teksty bajek są rodzajem tekstów, których epizody są umieszczane jako przykłady w podręcznikach gramatyki. Jakie ćwiczenia zatem można wymyślić dla bajek na lekcji języka obcego?
- Zacznijmy od tego, że każdy temat do dyskusji można przedstawić w formie odgrywania ról.Lektor może poprosić uczniów, aby wyobrazili sobie siebie jako postacie i wypowiadali się w ich imieniu.
- Narracja i dialog to główne elementy językowe w opowiadaniu historii – lektor może poprosić uczniów o zwrócenie uwagi na użycie czasu teraźniejszego w dialogu i czasu przeszłego w narracji. Kolejność słów w zdaniach narracyjnych, przeczących i pytających można również utrwalić na przykładach tekstów bajek.
- I oczywiście nie można zaniedbać pisania: wymyślanie alternatywnych zakończeń, tworzenie nowych na podstawie sugerowanych, odpowiadanie na pytanie „Co by było, gdyby...?”. Takie zadania mogą być sugerowane przez lektora w celu zwiększenia umiejętności pisania.
- Ćwiczenia w pisaniu pomogą również uczniom przeanalizować stopnie porównawcze przymiotnikówlub użycie synonimów i antonimów (na przykładzie kontrastów postaci).
Wybór bajek na zajęcia
Jak wybrać więc bajkę na lekcję? Przede wszystkim należy kierować się poziomem uczniów. Można też korzystać z adaptowanej wersji baśni. Najlepiej jednak wrócić do korzeni, czyli do folkloru. Opowieści ludowe będą dla kursantów również doświadczeniem edukacyjnym, ponieważ poprzez fabułę poznają kulturę narodu, którego języka się uczą.
Można jednak wybrać dobrze znane bajki, takie jak „Czerwony Kapturek” czy „Kopciuszek”, by znany tekst przeczytać w obcym języku.
Bajki w języku rosyjskim - przykład ćwiczeń
Jeśli chodzi o lekcje języka rosyjskiego, można odwołać się do bajek Puszkina lub wybrać bajkę ze zbioru Aleksandra Afanasjewa. Jeśli jednak wybieramy bajkę ludową, lektor musi ją dostosować, usuwając archaizmy z tekstu.
Weźmy więc znaną rosyjską bajkę „Каша из топора” (Kasza z topora). Po usunięciu z niej wszystkich przestarzałych słów, lektor może skoncentrować się na tworzeniu ćwiczeń na podstawie tej bajki.
Ćwiczenie 1. Powtarzamy temat czasowników dokonanych i niedokonanych, których w tej bajce jest mnóstwo: стучать - постучать, кормить – накормить, готовить – приготовить, ставить – поставить, etc. Wystarczy wypisać je z tekstu i powiedzieć kursantom, by utworzyli parę aspektową.
Ćwiczenie 2. Następnym zadaniem gramatycznym może być przećwiczenie biernika. Należy rozdać kursantom kartki z wypisanymi zdaniami z tekstu, w których rzeczowniki umieszczone są w nawiasach: „Солдатвзял (топор). Онпопросил (мука). Солдат приготовил (каша)”, etc.
Ćwiczenie 3. Kolejnym zadaniem może być opisanie charakterów głównych bohaterów, w tej opowieści jest to gospodyni i żołnierz. Takie ćwiczenie byłoby przydatne do powtarzania przymiotników. Gospodyni – жадная, старая; żołnierz – находчивый, веселый, etc.
Ćwiczenie 4. Na tablicy zapisać następujące słowa z bajki „каша, котелок, вода, соль, масло” po czym poprosić uczniów o opisanie procesu przygotowywania kaszy. Ćwiczenie to można również wykonać przy użyciu trybu rozkazującego.
7 powodów, dla których warto czytać bajki na lekcjach języka obcego
- Bajki nadają się do czytania przez uczniów w każdym wieku i na każdym poziomie zaawansowania
- Bajki stymulują motywację i zainteresowanie uczniów
- Bajki pomagają utrwalić wcześniej zdobyte informacje
- Bajki stymulują rozwój umiejętności interakcji i komunikacji
- Dzięki historii mózg może lepiej „zobaczyć” jej treść, przez co uczniowie znacznie łatwiej zapamiętują ubrane w historię zwroty gramatyczne
- Język bajek przyczynia się do rozwoju kultury językowej
- Teksty baśniowe stanowią podstawę do dalszej dyskusji, ponieważ baśnie często mają uniwersalny morał i fabułę.
Tym samym bajki ułatwiają uczniom naukę języka obcego poprzez kreatywność, w procesie komunikowania się między sobą. Lektor z kolei realizuje zadania językowe, które mają na celu motywowanie uczniów i osiągnięcie celu językowego.
Tak więc, w bajce edukacyjno-poznawczej, obok wielokrotnego powtarzania jest obecna także nowość sytuacji mowy, która eliminuje monotonię nauki i sprawia, że każdy uczeń jest aktywny i zainteresowany. Zachęcamy zatem do wzbogacenia swojego warsztatu metodycznego o stosowanie bajek i baśni, obecnych przecież w każdym kręgu kulturowym!
O autorce:
