Czy na „krawacie” da się wyspać, czyli najbardziej zaskakujący polsko-rosyjscy fałszywi przyjaciele
Z roku na rok polskie miasta i miasteczka stają się coraz mniej mono-etniczne. Idąc ulicą usłyszeć można przeróżne języki, a w ostatnim czasie przede wszystkim rosyjski i ukraiński. Użytkownikom języka polskiego wydawać się może, że sporo z takich rozmów rozumieją. I choć języki słowiańskie mają ze sobą nawzajem wiele wspólnego, czyha w nich też wiele pułapek w postaci fałszywych przyjaciół. W tym artykule skupimy się na łudząco podobnych słowach w języku polskim i rosyjskim, które mogą nieźle namieszać w komunikacji biznesowej. Prezentujemy listę przewrotnych fałszywych przyjaciół, którzy w najlepszym wypadku wywołają śmiech, a w najgorszym - niezręczną sytuację, konsternację lub nieporozumienie.
UWAGA: W tym artykule zamiast tradycyjnych metod transkrypcji i transliteracji zapisujemy rosyjskie słowa w sposób uproszczony fonetyczny, tak aby czytelnik niezaznajomiony z cyrylicą mógł z łatwością przeczytać i usłyszeć ich prawdziwe brzmienie. Apostrof (‘) oznacza głoskę zmiękczoną, na przykład zapis t’ to dźwięk podobny do polskiego ć.
W biurze
Jak opisać wnętrze biura? Krzesło, sofa, dywan, lustro? Po rosyjsku wcale nie będzie tak łatwo!
Диван (diwan) przywodzi na myśl oczywiste skojarzenia z dywanem. Nic bardziej mylnego! Rosyjski диван (diwan) to sofa lub kanapa, natomiast dywan to… ковер (kawjor). Jak w takim razie powiedzieć “kawior”? Po prostu икра (ikra).
Mylące? W każdym wnętrzu kryje się jeszcze więcej sprzętów, które mogą zdezorientować osobę polskojęzyczną. Кресло (krjeslo) to nic innego jak fotel, a krzesło to… стул (stul). Gdzie więc rozłożyć swój lunch? На столе (na stolje). Uważajmy też, jeśli chcemy skomplementować czyjś krawat, bo кровать (krawat’) to łóżko.
- диван (diwan) - sofa, kanapa
- dywan - ковер (kawjor)
- kawior - икра (ikra)
- люстра (ljustra) - żyrandol
- кресло (krjeslo) - fotel
- стул (stul) - krzesło
- стол (stol) - stół
- кровать (krawat’) - łóżko
- krawat - галстук (galstuk)
Ustalanie spotkań
W pracy nie wszyscy się dogadują, a szczególnie język polskim z rosyjskim, bo догадываться (dogadywat’sja) znaczy “zgadywać”. Problem może sprawić już samo ustalenie jakiegoś terminu - dlaczego ktoś nalega, by spotkać się w niedzielę? Dlatego, że неделя (niedielja) oznacza tydzień. Pokrzyżować nam plany może też słówko час (cias), które nie jest wcale czasem, a godziną. Najważniejsze jednak, żeby o ustalonym spotkaniu pamiętać (запомнить - zapomnit’).
Jeśli jednak udało nam się na spotkanie dotrzeć, pewnie chcemy przedyskutować naszą pensję. Rosyjskojęzycznego szefa może to zdziwić, bo пенсия (pensija) to emerytura. Natomiast słysząc feedback na temat naszej pracy możemy być zawiedzeni, że jest po prostu нормально (normal’na), ale bez obaw - to znaczy dobrze! Za taki performance na pewno otrzymamy gratulacje, czyli поздравления (pozdrawljenija).
- нормально (normal’na) - w porządku, dobrze
- пенсия (pensija) - emerytura
- час (cias) - godzina
- догадываться (dogadywat’sja) - zgadywać
- запоминать (zapominat’) - zapamiętywać
- zapominać - забывать (zabywat’)
- неделя (niedielja) - tydzień
- niedziela - воскресение (waskresjenje)
- поздравлять (pozdrawljat’) - gratulować
Zakupy po pracy
Po tych wszystkich pułapkach zastawionych na nas w pracy miło byłoby odprężyć się na zakupach. Niestety, tu wciąż musimy być czujni. Jeżeli zapytamy osobę rosyjskojęzyczną o drogę do sklepu (склеп - skljep), wyśle nas do… katakumb. Jak więc znaleźć sklep? To proste, wystarczy zapytać o магазин (magazin). Jeżeli natomiast chcemy dostać się do magazynu, potrzebne nam będzie słówko склад (sklad), a jeśli próbujemy sprawdzić skład kupowanych produktów, musimy zerknąć na состав (sostaw).
Jeśli pomimo zwodzących nas na niewłaściwą drogę fałszywych przyjaciół udało nam się do jakiegoś sklepu dotrzeć, to czas wziąć się za zakupy. Prosząc o dynię (дыня - dynja) otrzymamy jednak melona, a jeśli chcemy kupić tykwę (тыква - tykwa) dostaniemy… dynię.
Odechciało nam się zakupów i zamiast tego postanowiliśmy wybrać się do salonu urody? Efekty wizyty mogą nas zaskoczyć, bo урод (urod) oznacza brzydotę.
- склеп (skljep) - krypta, grobowiec, katakumby
- sklep - магазин (magazin)
- magazyn - budynek - склад (sklad)
- magazyn - czasopismo - журнал (żurnal)
- skład - состав (sostaw)
- урод (urod) - brzydota
- дыня (dynja) - melon
- dynia - тыква (tykwa)
- tykwa - горлянка (gorljanka)
Aby sprawdzić swoją czujność w starciu z fałszywymi przyjaciółmi, zapraszamy na profil Prolang na Instagramie, gdzie co tydzień pojawiają się quizy, zabawy i ciekawostki.
O autorce:
