Czy nauka języka w dojrzałym wieku ma sens? Jak zacząć?
Wbrew temu, co zwykło się czasem sądzić – języka obcego można nauczyć się w każdym wieku, nawet po siedemdziesiątce. Wystarczy odpowiednia motywacja, dobre pomoce dydaktyczne i odrobina systematyczności, aby już po kilku tygodniach zobaczyć pierwsze efekty. Język obcy z powodzeniem można przyswajać samodzielnie, jednak zazwyczaj o wiele lepsze rezultaty przynosi nauka pod okiem doświadczonego lektora. Z pomocą przychodzi także współczesna technologia, oferująca różnego rodzaju platformy, aplikacje, a nawet narzędzia oparte na sztucznej inteligencji, które znacznie ułatwiają proces uczenia się.
Na naukę języka nigdy nie jest za późno
Osoby w dojrzałym wieku często podchodzą do swoich zdolności językowych z dużą dozą nieufności. Nawet jeśli chcą uczyć się języka – nie wierzą w swoje siły i obawiają się, że są już na to „za stare”. Nic bardziej mylnego! Badania wykazały, że przyswojenie języka obcego w późniejszym wieku nie tylko jest jak najbardziej możliwe, ale także przynosi wiele korzyści, w tym również zdrowotnych. Nawet jeśli umysł seniora nie chłonie nowej wiedzy tak szybko, jak dzieje się to u dzieci, czy nastolatków – nie warto się tym zniechęcać. Nauka języka to nie wyścigi, a długotrwały proces, który sam w sobie potrafi być wspaniałą przygodą. Co więcej – osoby dojrzałe dysponują zazwyczaj innymi cennymi zasobami, takimi chociażby, jak większa ilość wolnego czasu, czy doświadczenie życiowe. Zamiast więc powtarzać, że jest się na coś „za starym”, lepiej uwierzyć, że „chcieć to móc” i przystąpić do nauki!
Korzyści, jakie niesie ze sobą nauka języka dla seniorów
Dla wszystkich, którzy się jeszcze wahają, przygotowaliśmy listę argumentów, które mogą ułatwić odpowiedź na pytanie: czy warto zacząć się uczyć języka w późniejszym wieku? Znajomość języków obcych – niezależnie od metryki – poszerza nasze horyzonty. Daje nam bezpośredni dostęp do obcojęzycznej kultury – zagranicznych piosenek, literatury, filmów i podcastów. Co jeszcze możemy zyskać, rozpoczynając naukę języka w późniejszym wieku?
- Doskonały trening mózgu – udowodniono, że nauka języka obcego to świetny sposób na zwiększenie sprawności umysłowej, poprawę pamięci i zdolności koncentracji. Osoby, które posługują się językami obcymi, są zazwyczaj bardziej kreatywne, otwarte, a także łatwiej podejmują decyzje i sprawniej rozwiązują problemy. Badania wykazały również, że nauka języka obcego to jeden z najskuteczniejszych sposobów na opóźnienie choroby Alzheimera, a także innych objawów demencji.
- Nowe znajomości – nauka języka obcego to świetna okazja do poznania interesujących ludzi, których również cechuje otwartość na świat i chęć stawiania przed sobą ambitnych wyzwań. Zajęcia grupowe pozwalają na prowadzenie ciekawych rozmów, wymianę poglądów i doświadczeń, a nieraz także – na ucieczkę od doskwierającej samotności. Na kursach językowych zrodziła się niejedna wieloletnia przyjaźń!
- Większa samodzielność podczas wycieczek zagranicznych – znajomość języka obcego (zwłaszcza języka angielskiego) daje większą swobodę i poczucie niezależności podczas pobytów poza granicami kraju. Umiejętność samodzielnego zamówienia posiłku, omówienia szczegółów rezerwacji, czy nawiązania rozmowy z tubylcami lub innymi turystami – jest wówczas bezcenna. Znajomość języka może nas także uratować w różnych kryzysowych sytuacjach, na przykład kiedy konieczne będzie pilne sięgnięcie po pomoc lekarską lub zgłoszenie kradzieży na lokalnym posterunku policji.
- Wzmocnienie poczucia własnej wartości – które rośnie wraz z nabywaniem nowych, cennych umiejętności. Nauka języka wiąże się nierzadko z przełamywaniem słabości i wychodzeniem poza strefę komfortu. Poczynione dzięki systematycznej pracy postępy przynoszą nagrodę w postaci ogromnej satysfakcji. Pozwalają także podnieść samoocenę i wzmocnić poczucie sprawczości.
- Urozmaicenie codziennej rutyny – aspekt ważny szczególnie dla tych osób, które mają dużo wolnego czasu i chciałyby go spożytkować w wartościowy i rozwijający sposób.
Dla części seniorów nauka języka ma jeszcze jeden bardzo praktyczny wymiar. W sytuacji, gdy ich dzieci lub wnuki decydują się zamieszkać za granicą albo związać z obcokrajowcem – znajomość języka obcego znacznie ułatwia porozumiewanie się z tymi członkami rodziny, którzy nie posługują się językiem polskim.
Co ułatwia naukę języka w dojrzałym wieku?
Dojrzały wiek kojarzy się niekiedy z różnego rodzaju ograniczeniami. Warto jednak pamiętać, że jesień życia niesie również ze sobą wiele atutów, które nie są dostępne młodszym pokoleniom. Niektóre z nich mogą nawet dawać starszym osobom pewną przewagę w nauce języków obcych. Jednym z najważniejszych zasobów, jakim dysponują seniorzy, jest czas. Brak pośpiechu i pilnych zobowiązań ułatwia im znalezienie przestrzeni na dodatkowe zajęcia, w tym także na poszerzanie zdolności językowych. Nie bez znaczenia jest również posiadane przez osoby dojrzałe doświadczenie w uczeniu się – zdobyte zarówno na etapie edukacji szkolnej, jak i w trakcie kariery zawodowej. Między innymi dzięki temu seniorzy są nierzadko znacznie bardziej zdyscyplinowani i poważniej podchodzą do procesu nabywania nowych umiejętności. Mają też zazwyczaj większą motywację, która ma charakter wewnętrzny, a więc wynika z ich osobistych celów i przekonań, a nie z zobowiązań nałożonych z zewnątrz.
Nauka języka obcego w późniejszym wieku – jak zacząć?
Kiedy już podejmiemy decyzję, że chcemy nauczyć się języka obcego – warto się do tego dobrze przygotować. Co zrobić, aby nauka języka w dojrzałym wieku była nie tylko skuteczna, ale i przyjemna? Warto wziąć pod uwagę kilka kluczowych elementów:
Po pierwsze – wyznaczyć sobie cel, który będzie nam przyświecał przez cały czas trwania nauki. Jeszcze zanim zaczniemy, warto odpowiedzieć sobie na pytanie: dlaczego chcemy się nauczyć języka? Czy motywuje nas wizja podróży za granicę, chęć porozumiewania się z zięciem lub synową, a może ambitny plan czytania literatury obcej w oryginale? Cel pomoże nam trzymać się obranej ścieżki i będzie dodatkowo motywował do pracy.
Po drugie – zdecydować, jaka forma nauki jest dla nas najodpowiedniejsza. Czy wolimy uczyć się na własną rękę, czy skorzystać z oferty szkoły językowej? Wybrać zajęcia indywidualne, a może zapisać się na grupowe kursy językowe dla seniorów? Każda z tych opcji ma swoje plusy i minusy. Lekcje indywidualne pozwalają na znacznie szybsze postępy – uwaga nauczyciela skupiona jest tylko na jednym uczniu, a tematyka, sposób prowadzenia zajęć i tempo pracy dostosowane do jego potrzeb. Nauka języka dla seniorów realizowana w grupie daje natomiast sposobność ćwiczenia zdolności językowych poprzez rozmowy i wykonywanie zadań z innymi uczestnikami kursu. Możliwość obserwowania własnych postępów na tle grupy dla wielu osób jest bardzo motywująca. Niewątpliwą zaletą zajęć grupowych jest też ich cena – zazwyczaj znacznie niższa od kwoty, jaką musimy zapłacić za zajęcia indywidualne.
Wśród dostępnych na rynku językowym form nauki warto również wziąć pod uwagę lekcje online, będące świetnym rozwiązaniem dla osób z mniejszych miejscowości lub tych, którzy z różnych względów mają ograniczoną mobilność. Ciekawą opcją jest także tzw. blended learning, czyli inaczej zajęcia hybrydowe, polegające na połączeniu nauki na starannie zaprojektowanej platformie lub aplikacji językowej z dostępem do spotkań z lektorem na żywo.
Po trzecie – od samego początku postawić na regularność i systematyczność. Nie tylko znacznie ułatwia to cały proces przyswajania nowego języka, ale także chroni przed szybkim zniechęceniem się. Warto także uzbroić się w cierpliwość i pamiętać, że na zadowalające efekty trzeba czasem chwilę poczekać.
Po czwarte – stworzyć sobie jak najwięcej okazji do „zanurzania się” w języku, którego chcemy się nauczyć. Można to robić, oglądając interesujące nas filmy i seriale, słuchając muzyki i podcastów, śledząc obcojęzyczną prasę (na przykład w internecie) lub korzystając z aplikacji na telefon komórkowy, które pomagają w nauce języka.
Po piąte – traktować cały proces jako przyjemność i zabawę, a nie jako „nudny obowiązek”. Doceniać poczynione postępy i nagradzać się za już zdobyte umiejętności. I przede wszystkim – nie bać się popełniania błędów! Warto przypomnieć sobie, jak języka uczą się małe dzieci – wymyślają słowa, przekręcają odmiany i co chwilę zaskakują nas jakąś oryginalną konstrukcją gramatyczną. Bez tej swobody nie byłyby jednak w stanie nauczyć się poprawnie mówić.
Materiały do nauki języka – z czego warto korzystać?
Oprócz bogatej oferty podręczników oraz zeszytów ćwiczeń dostępnych w księgarniach językowych istnieje również sporo materiałów online, które mogą być doskonałą pomocą w nauce języka obcego. Wiele z nich znajdziemy na platformie YouTube. Przykładowy kanał oferujący język angielski dla seniorów to „Starsza pani podbija świat”. W krótkich, kilkunastominutowych odcinkach autor zapoznaje widzów z podstawowym słownictwem, zasadami gramatyki oraz przykładami wypowiedzi przydatnych w życiu codziennym. Dobrym pomysłem może być także słuchanie stacji radiowych z kraju, którego języka się uczymy. Lista wybranych stacji anglojęzycznych dostępnych online znajduje się np. tutaj: UK Online Radio Stations. Darmowa platforma „Babadum” zawiera zestaw łatwych gier online przygotowanych dla 21 języków. W procesie nauki przydatne mogą być również aplikacje na telefony komórkowe, takie jak np. Drops – z którym możemy uczyć się słówek z ponad pięćdziesięciu języków lub LyricsTraining – pozwalający na naukę przy pomocy obcojęzycznych piosenek i opracowanych dla nich ćwiczeń.
Oferta Prolang dla seniorów
W Prolang wierzymy, że języka obcego można się nauczyć w każdym wieku. Potwierdzają to zresztą nasi kursanci, wśród których znajdują się także osoby dojrzałe. Oferowana przez nas nauka angielskiego dla seniorów realizowana jest na wszystkich poziomach zaawansowania, a każdy nowy kurs rozpoczynamy staranną diagnozą indywidualnych potrzeb ucznia. Język angielski to nie jedyny język obcy, którego można się z nami uczyć. W naszej ofercie znajdują się również języki: niemiecki, francuski, hiszpański, portugalski, holenderski oraz szwedzki. Prowadzone przez nas kursy językowe dla seniorów to sprawdzony sposób na szybkie i skuteczne postępy w nauce. Zapraszamy do kontaktu!
O autorce:
