SAY, TELL, TALK, SPEAK - czyli jak rozmawiać o mówieniu
Najlepszą metodą nauki języka obcego jest, zarówno według uczniów jak i nauczycieli, mówienie. Codzienna rozmowa pozwala nabrać pewności siebie, babskie pogaduchy ułatwiają immersję, pogawędka w barze sprawia, że nabierzemy rumieńców, a zapowiedź ważnej rozmowy z szefem na pewno pobudzi nas lepiej, niż poranna java. Co jednak zrobić, gdy to mówienie o mówieniu sprawia nam kłopot?
Angielskie słowa SAY, TELL, SPEAK oraz TALK (a także wszelkie potoczne ich wariacje) mimo, że odnoszą się do tak codziennego tematu jak rozmowa, niejednokrotnie sprawiają samym swoim funkcjonowaniem ogromy - a przecież niepotrzebny - kłopot osobom uczącym się języka angielskiego.
Oczywiście, wszystkie te wyrazy mają ostatecznie podobne znaczenie, a jednak nie używa się ich przecież w taki sam sposób! Jak więc zapamiętać, który czasownik jest który?
SAY and TELL
Czasowniki SAY i TELL, których często uczymy się już od pierwszych dni przygody z językiem angielskim, mają bardzo podobne znaczenie i oznaczają tyle, co POWIEDZIEĆ/PRZEKAZAĆ konkretną informację. Ważne jest, by używać ich wraz z odpowiednią strukturą całego zdania, kierując się zasada, że TELL, czyli powiedzieć, opowiedzieć coś zawsze należy KOMUŚ, a SAY, czyli powiedzieć, możemy coś W ETER, czyli bez towarzyszącemu czasownikowi zaimka:
- She always says what she really thinks - Ona zawsze mówi co naprawdę myśli, nie wymaga dopełnienia: nie musimy dodawać, do kogo bezpośrednio nasza ONA MÓWI,
- She always tells me what she had for lunch - Ona zawsze mówi mi co jadła na lunch, wymaga określenia adresata JEJ WIADOMOŚCI.
Więcej przykładów:
- TELL ME I’m pretty! - oczywiście, zależy mi, żeby to MNIE komplementowano.
- He SAYS he really likes Stacy. - On mówi, że Stacy mu się podoba, niezależnie od tego, kto słucha! Ot, moc miłości 🙂
- The boss TOLD US he had booked the rooms. - Szef powiedział NAM że już zarezerwował pokoje. (Oj, szykuje się wyjazd służbowy!)
- Maria SAID it was too hot to ride a bike. - Maria powiedziała, że jest zbyt gorąco żeby jechać rowerem, co nie znaczy, że zamierzała MÓWIĆ do konkretnej osoby, nie jest to istotne.
Z tych ostatnich przykładów wynika również, że czasowniki SAY oraz TELL są nieregularne i warto pamiętać ich odmianę w czasie przeszłym!
SPEAK and TALK
Czasownik SPEAK ma najbardziej FORMALNĄ funkcję i przede wszystkim rozpoznajemy go jako słowo, które pomaga nam pochwalić się zdolnościami językowymi (Of course I SPEAK English!).
Nie tylko jednak oznacza on MÓWIĆ językiem, ale też rozmawiać z kimś - dyskretnie lub oficjalnie, rozmawiać na konkretny temat (czyli używając go, sugerujemy dłuższą wypowiedź, wymianę zdań), np.
- We need to SPEAK about the latest report - Musimy porozmawiać na temat ostatniego raportu, podkreśla, że ważny jest konkretny temat naszej rozmowy. Nienaturalne byłoby powiedzieć: We need to SPEAK, “kropka”!
W języku biznesowym SPEAK może oznaczać też zabranie głosu, odezwanie się podczas spotkania, np.
- Mark only wants to SPEAK during the meetings when the boss is present - Mark, jednym słowem, lubi ZABIERAĆ GŁOS wyłącznie, gdy szef ma okazję go usłyszeć.
- Let her SPEAK! - Pozwól jej dojść do słowa! również sugeruje, że nasza koleżanka chciałaby się wypowiedzieć podczas spotkania.
TALK natomiast, ostatni z nieco psotnych czasowników narracyjnych, oznacza ROZMAWIAĆ, GADAĆ, ODBYWAĆ DŁUŻSZĄ ROZMOWĘ, jednak nie jest tak formalny jak SPEAK. Nie wymaga tez dopełnienia, czyli możemy go użyć, nie podając tematu rozmowy ani adresata:
- We can TALK for hours! - Całe godziny możemy ROZMAWIAĆ, nie wymaga szczegółów; to raczej spontaniczna deklaracja przyjaźni i dobrego samopoczucia w czyimś towarzystwie.
- Let’s talk! - Pogadajmy!
- Talk to Cindy, she always knows what’s up - Pogadaj z Cindy, ona zawsze wie, co jest grane.
Najpopularniejsze IDIOMY z say, tell, speak oraz talk
Jak wiele podstawowych czasowników, czasowniki narracyjne tworzą całą masę przydatnych zwrotów i idiomów, które warto inkorporować w codziennym - a także zawodowym - języku. Najpopularniejsze z tych zwrotów, to:
| IDIOM | ZNACZENIE | PRZYKŁAD |
| Talk shop | Rozmawiać o sprawach zawodowych | Okay, the accountant is finally here, let’s talk shop, people! |
| Talk your way out of (this) | Wyplątać się z kłopotów (wymówkami, gadaniem) | Not this time, Steven! Theft is serious - you won’t talk your way out of this! |
| Money talks | Wszystko/ Każdy ma swoją cenę | Don’t worry, Mark - they pretend to be against our idea, but money talks. |
| Speak (your) mind | Mówić, co nam leży na sercu, mówić bez ogródek | What is it, Kate? I see you look upset, speak your mind! |
| Speak volumes | Świadczyć o czymś wymownie | The fact that his lawyer is not in court today speak volumes! |
| Tell you what,... | Zrobimy tak... / Wiesz co, taki mam plan... | Tell you what, I will speak to Mrs Smith myself, she is really angry with you. |
| You’re telling me? | Mi to mówisz? (sam też tak myślę) | You’re telling me? I told the boss the same thing, it’s a bad idea! |
| It goes without saying | Nie muszę chyba dodawać, że... | It goes without saying that you mustn’t be late! |
| Well, I’ll say! | No raczej! | Steven, handsome? Well, I’ll say, he should be a model! |
| To say the least | Mówiąc delikatnie | Sally is not very bright, to say the least... |
Say, tell, speak, talk - ćwiczenie
Choose the best option for each sentence:
- I don’t really want to ________ about my ex boyfriend.
a) tell b) talk c) say
- ________ Marythat I’m coming tomorrow, will you?
a) tell b) speak c) say
- What did you ________ to Cindy? She’s crying!
a) tell b) speak c) say
- I ________ my dad that I was planning to come home for Christmas.
a) told b) said c) spoke
- I have to ________ that I was hopingto launch the new product this week.
a) tell b) talk c) say
- We have to ________ them that we cannot meet them this week.
a) tell b) talk c) say
- What did your boss ________ to you about? People were so upset after the meeting!
a) tell b) say c) talk
- We ________ about a new budget plan.
a) told b) said c) spoke
- Tommy ________ that he was satisfied with my work - his children love me.
a) spoke b) said c) talked
- Why didn’t you ________ me you were sick? I would have brought you hot soup!
a) tell b) say c) talk
ANSWERS: 1) b 2) a 3) c 4) a 5) c 6) a 7) c 8) c 9) b 10) a
O autorce:
